اسکلت فلزی یا اسکلت بتنی
اسکلت فلزی و اسکلت بتنی دو روش اجرای ساختمان است که هر کدام مزایا و معایب خود را دارد. برای انتخاب نوع اسکلت‌بندی ساختمان، مهندس محاسب باید به موارد بسیاری توجه کند. مسائلی همچون عوامل اقتصادی، شرایط اجرا، خصوصیات آب‌وهوایی محل اجرا، کیفیت اجرا، عوامل فنی سازه‌ای و همچنین درخواست کارفرما.
اسکلت فولادی یا سازۀ فلزی به مجموعه‌ای از اعضای باربر ساخته‌شده از نیم‌رخ‌های فولادی یا ورق فلزی گفته می‌شود که به کمک اتصالات به یکدیگر وصل می‌شوند. مزایای اسکلت فلزی باعث شده از آن به صورت گسترده در ساخت سوله‌ها و ساختمان‌های بزرگ استفاده کنند. این نوع اسکلت در شلوغ‌ترین و کم‌حجم‌ترین مکان‌ها هم قابل اجراست و به همین دلیل در شهرهای بزرگ با استقبال خوبی از طرف معماران و مهندسان سازه مواجه شده است. اسکلت فلزی کیفیت ساخت را بالا برده و پرتی مصالح را پایین می‌آورد.
مزایای اسکلت فلزی:
- وزن کمتر نسبت به اسکلت بتنی
- مقاومت زیاد
- دوام بالا
- از خواص مثبت مصالح فلزی قابلیت شکل‌پذیری بالای آن‌ها
- مقاومت بالا اسکلت فلزی در برابر انفجار
- اسکلت فلزی قابلیت تقویت‌پذیری و امکان مقاوم‌سازی دارد
- شرایط ساخت و اجرای اسکلت فلزی ساده است
- سرعت بالا نصب قطعات فلزی نسبت به قطعات بتنی
- در دو ساختمان یکسان از نظر ارتفاع و ابعاد، ستون و تیرهای ساختمان‌های فلزی سطح اشغال یا فضای مرده کمتر از ساختمان بتنی است
معایب اسکلت فلزی:
- هزینۀ اولیۀ بالا
- ضعف در دمای زیاد و هنگام آتش‌سوزی
- خوردگی و فساد فلز در مقابل عوامل خارجی و جوی
ساختمان با اسکلت بتنی یا سازۀ بتنی، سازه‌ای است که برای ساخت آن از بتن یا بتن آرمه (متشکل از سیمان، شن، ماسه و فولاد به صورت میلگرد ساده یا آجدار) استفاده شده باشد. اگر برای اجرای ساختمان و در قسمت ستون‌ها، شاه‌تیرها و پی از بتن استفاده شده باشد، آن ساختمان اسکلت بتنی دارد.
مزایای اسکلت بتنی:
- هزینه مقرون به صرفه تر به دلیل خرید تدریجی مصالح
- تمام اجزای تشکیل‌دهندۀ بتن به عنوان مصالح بومی و ارزان‌قیمت محسوب می‌شوند.
- بتن را می‌توان به سهولت به هر شکل دلخواه درآورد
- بتن مقاومت بسیار مطلوبی هنگام آتش‌سوزی دارد
- بتن مقاومت خوبی در مقابل رطوبت و آب دارد
- صلبیت بالا در برابر لرزه و تحرکات همسایگان و …
- عدم نیاز به استفاده از نیرو مهار در اجرای سازۀ بتنی
معایب اسکلت بتنی:
- مقاومت کششی بتن بسیار پایین است
- وزن و بار مردۀ ساختمان با اسکلت بتنی بیشتر است
- مدت زمان اجرای بالا جهت ساخت ساختمان
- استفاده بلافاصله از بتن ساخته شده در عملیات ساخت
- تاثیر شرایط آب و هوا در اجرای آن
- مشکل بودن ترمیم و تعویض بتن
- بتن در حوادث انفجاری ضعف است
- تضمین کیفیت آن نسبت به فولاد کمتر است
